Amersfoort onwikkelde zich vanaf 1863 als spoorwegstad. De noordelijke strook van het stationsemplacement werd vanaf 1904 in gebruik genomen door de gespecialiseerde wagenmakerij Wagenbedrijf Amersfoort. Het onderhoud, reviseren en ombouwen van goederenwagons werd uitgevoerd in twee werkhallen: een ketelhuis en een smederij. De Wagenloods, een rijksmonument van architect D.A.N. Margadant uit 1909, was onderdeel van het Wagenbedrijf.
Het Wagenwerkplaatsterrein ondergaat op dit moment een transformatie naar woon- werkgebied. Voor het oostelijk deel waarin de Wagenloods, nu Rijtuigenloods, ligt betekent dit dat het accent ligt op het realiseren van een ambitieus woonprogramma, aansluitend op het Soesterkwartier, aangevuld met voorzieningen, omgeven door veel groen en met de auto’s in mobiliteitshubs. In de buitenruimte en de architectuur is veel aandacht voor het behoud van spoorse elementen en het accentueren van het spoorse karakter.
WDJArchitecten is als architect verantwoordelijk voor de transformatie van de Wagenloods en het ontwerp voor de nieuwbouwwoningen op de twee naastgelegen kavels. Met het structuurontwerp voor deze kavels is input geleverd voor het stedenbouwkundig ontwerp van de Wagenwerkplaats Oost.
Waar de Rijtuigenloods ooit als eiland in een zee van sporen en wagons lag, wordt het historische gebouw in ons plan geflankeerd door nieuwbouw met een vergelijkbare lineaire en ritmische structuur. De koppen van het monument met de karakteristieke deuren en ingaande sporen blijven herkenbaar vanuit de grote openbare ruimtes, de groene scheggen en vanaf het doorgaande spoor.
De Rijtuigenloods, nu in gebruik als evenementenlocatie, wordt getransformeerd tot woningen, aangevuld met maatschappelijk programma en horeca. De uitgangpunten voor de transformatie zijn verduurzaming en behoud van karakteristieke waarden als het ritme van de boogramen, de grote lineaire binnenruimte, de combinatie van zadel- en sheddaken en de bijzondere kapconstructie. De nieuwbouwkavel aan de noordzijde herbergt een mobiliteitshub met aan beide zijden een reeks woonblokken als wagons en aan de koppen een congresgebouw en een woontoren met uitzicht over een groene scheg richting het spoor en de daarachter gelegen wijk De Berg.
